هر شرکت برای اداره خود به تعدادی افراد فعال و خوشنام احتیاج دارد که از بین صاحبان سهام به وسیله مجمع عمومی عادی انتخاب می گردند و به نمایندگی از طرف شرکت کلیه امور آن را اداره می نمایند لیکن انتخاب آن ها دائمی نبوده و برای مدت محدودی انتخاب می شوند که معمولاَ از 2 سال تجاوز نمی کند و در آن مدت ناظر بر حسن جریان شرکت می باشند و یک نفر را به عنوان رئیس هیئت مدیره که به او مدیر عامل هم می گویند انتخاب می نمایند و مدت انتخاب او بیش از مدت عضویت وی نخواهد بود، عزل هر یک از رئیس یا معاونین او با تصمیم اکثریت اعضاء هیئت مدیره امکان پذیر بوده و پس از این جریان می توانند افراد دیگری را به جای آن ها تعیین و معرفی نمایند.ثبت شرکت مسئولیت محدود و تعداد اعضای هیئت مدیره در شرکت های سهامی عام نباید از پنج نفر کمتر باشد .
- شرایطی که برای اعضاء هیئت مدیره پیش بینی گردیده است :
قانون برای انتخاب اعضای هیئت مدیره شرایطی معین نموده که مهم ترین آن ها به قرار ذیل می باشد :
1- هیئت مدیره یا هر یک از مدیران شرکت قابل عزل بوده و هر وقت مجمع عمومی بخواهد می تواند آن ها را عزل نماید.
2- هیات مدیره باید از میان شرکای شرکت انتخاب شود.
3- مدت انتخاب آن ها همان است که در اساسنامه قید شده است و حداکثر به مدت 2 سال می باشد لیکن در صورتیکه مجمع عمومی لازم بداند می تواند آن ها را برای 2 سال دیگر انتخاب نماید.
4- تعداد اعضای هیئت مدیره شرکت سهامی عام از 5 نفر نباید کمتر باشد ولی حداکثر تعداد آن ها تا 11 نفر نیز منعی ندارد اما در شرکت سهامی خاص عده آن ها از 3 نفر کمتر نخواهد بود.
5- اعضاء هیئت مدیره باید از افراد خوشنام و درستکار و فعال باشند تا بتوانند در پیشبرد اهداف شرکت موثر باشند.
- کسانی که نمی توانند به مدیریت شرکت انتخاب شوند :
برابر ماده 111 قانون تجارت اشخاص ذیل نمی توانند به مدیریت شرکت انتخاب شوند.
1- محجورین و کسانی که حکم ورشکستگی آن ها صادر شده است.
2- کسانی که به علت ارتکاب جنایت یا یکی از جنحه های ذیل به موجب حکم قطعی از حقوق اجتماعی کلاش یا بعضاَ محروم شده باشند در مدت محرومیت ، سرقت ، خیانت در امانت ، کلاهبرداری ، یا جنحه هایی که به موجب قانون در حکم خیانت یا کلاهبرداری شناخته شده است. اختلاس ، تدلیس، تصرف غیر قانونی در اموال عمومی
- فوت یا سلب صلاحیت مدیر یا مدیران
چنانچه یک یا چند نفر از مدیران فوت نموده و یا استعفاء نمایند و یا از آن ها سلب صلاحیت بشود و تعداد اعضاء هیئت مدیره از حداقل مقرر در قانون کمتر گردد، برابر اساسنامه اعضاء علی البدل جانشین آن ها خواهند شد و در صورتیکه اعضاء علی البدل انتخاب نشده و یا کافی برای عهده دار محل های خالی نباشند، مدیران باقی مانده از مجمع عمومی عادی شرکت دعوت خواهند نمود تا اعضاء هیئت مدیره را تکمیل نمایند و هر گاه هیئت مدیره حسب مورد از دعوت مجمع عمومی خودداری نماید. در این صورت هر ذینفع می تواند از بازرس یا بازرسان شرکت بخواهد که به دعوت مجمع عمومی عادی برای انتخاب مدیری که سمت او بلاتصدی مانده اقدام کند و بازرس یا بازرسان مکلف به انجام چنین درخواستی می باشند.
- اخذ تضمین و وثیقه از مدیران شرکت سهامی
مدیران شرکت سهامی باید دارای تعداد سهامی که در اساسنامه مقرر گردیده است باشند و تعداد این سهام نباید از سهامی که برابر اساسنامه برای رای در مجامع عمومی لازم است کمتر باشد.
به علاوه ممکن است این سهام جهت تضمین و جبران خسارتی که از عملکرد مدیر یا مدیران به طور انفرادی و یا مشترکاَ به شرکت وارد شود اخذ گردد و سهام مزبور بانام بوده و قابل نقل و انتقال نیست و تا هنگامی که مدیری مفاصاحساب دوره مدیریت خود را از شرکت دریافت نکرده باشد در صندوق شرکت به عنوان وثیقه باقی خواهد ماند. و گاه مدیری در هنگام انتخاب دارای تعداد سهام لازم نباشد و در ظرف مدت یک ماه هم نتواند سهم مورد بحث را به صندوق شرکت بسپارد حق شرکت و عضویت ندارد و در صورتی که انتخاب شده باشد باید استعفاء نماید.
- نکات مهم در نحوه ی تنظیم صورتجلسات هیات مدیره
1- جلسات هیات مدیره با حضور بیش از نصف اعضای هیات مدیره رسمیت دارد .
2- تصمیمات آن ها نیز با اکثریت آرا حاضرین در جلسه اتخاذ می گردد مگر اینکه در اساسنامه اکثریت بیشتری مقرر شده باشد.
3- برای هر یک از جلسات هیات مدیره باید صورتجلسه ای تنظیم و لااقل به امضای اکثریت مدیران حاضر در جلسه برسد. ( ماده 123 ق. ت )
4- در صورت جلسات هیات مدیره نام مدیران حاضر و غایب قید می شود و خلاصه ای از مذاکرات و تصمیمات نیز با قید تاریخ منعکس می گردد.
5- ترتیب دعوت و تشکیل جلسات هیات مدیره را اساسنامه تعیین می کند.ولی در هرحال یک سوم اعضای هیات مدیره می توانند چنانچه ظرف یک ماه از جلسه قبلی هیات مدیره تشکیل نشده باشد راساَ از اعضاء برای تشکیل جلسه دعوت بعمل آور آورند.
6- چنانچه هر یک از مدیران با تمام یا بعضی از تصمیمات مندرج در صورتجلسه مخالف باشد نظر او باید در صورتجلسه قید شود.
هر شرکت برای اداره خود به تعدادی افراد فعال و خوشنام احتیاج دارد که از بین صاحبان سهام به وسیله مجمع عمومی عادی انتخاب می گردند و به نمایندگی از طرف شرکت کلیه امور آن را اداره می نمایند لیکن انتخاب آن ها دائمی نبوده و برای مدت محدودی انتخاب می شوند که معمولاَ از 2 سال تجاوز نمی کند و در آن مدت ناظر بر حسن جریان شرکت می باشند و یک نفر را به عنوان رئیس هیئت مدیره که به او مدیر عامل هم می گویند انتخاب می نمایند و مدت انتخاب او بیش از مدت عضویت وی نخواهد بود، عزل هر یک از رئیس یا معاونین او با تصمیم اکثریت اعضاء هیئت مدیره امکان پذیر بوده و پس از این جریان می توانند افراد دیگری را به جای آن ها تعیین و معرفی نمایند.ثبت شرکت مسئولیت محدود و تعداد اعضای هیئت مدیره در شرکت های سهامی عام نباید از پنج نفر کمتر باشد .
- شرایطی که برای اعضاء هیئت مدیره پیش بینی گردیده است :
قانون برای انتخاب اعضای هیئت مدیره شرایطی معین نموده که مهم ترین آن ها به قرار ذیل می باشد :
1- هیئت مدیره یا هر یک از مدیران شرکت قابل عزل بوده و هر وقت مجمع عمومی بخواهد می تواند آن ها را عزل نماید.
2- هیات مدیره باید از میان شرکای شرکت انتخاب شود.
3- مدت انتخاب آن ها همان است که در اساسنامه قید شده است و حداکثر به مدت 2 سال می باشد لیکن در صورتیکه مجمع عمومی لازم بداند می تواند آن ها را برای 2 سال دیگر انتخاب نماید.
4- تعداد اعضای هیئت مدیره شرکت سهامی عام از 5 نفر نباید کمتر باشد ولی حداکثر تعداد آن ها تا 11 نفر نیز منعی ندارد اما در شرکت سهامی خاص عده آن ها از 3 نفر کمتر نخواهد بود.
5- اعضاء هیئت مدیره باید از افراد خوشنام و درستکار و فعال باشند تا بتوانند در پیشبرد اهداف شرکت موثر باشند.
- کسانی که نمی توانند به مدیریت شرکت انتخاب شوند :
برابر ماده 111 قانون تجارت اشخاص ذیل نمی توانند به مدیریت شرکت انتخاب شوند.
1- محجورین و کسانی که حکم ورشکستگی آن ها صادر شده است.
2- کسانی که به علت ارتکاب جنایت یا یکی از جنحه های ذیل به موجب حکم قطعی از حقوق اجتماعی کلاش یا بعضاَ محروم شده باشند در مدت محرومیت ، سرقت ، خیانت در امانت ، کلاهبرداری ، یا جنحه هایی که به موجب قانون در حکم خیانت یا کلاهبرداری شناخته شده است. اختلاس ، تدلیس، تصرف غیر قانونی در اموال عمومی
- فوت یا سلب صلاحیت مدیر یا مدیران
چنانچه یک یا چند نفر از مدیران فوت نموده و یا استعفاء نمایند و یا از آن ها سلب صلاحیت بشود و تعداد اعضاء هیئت مدیره از حداقل مقرر در قانون کمتر گردد، برابر اساسنامه اعضاء علی البدل جانشین آن ها خواهند شد و در صورتیکه اعضاء علی البدل انتخاب نشده و یا کافی برای عهده دار محل های خالی نباشند، مدیران باقی مانده از مجمع عمومی عادی شرکت دعوت خواهند نمود تا اعضاء هیئت مدیره را تکمیل نمایند و هر گاه هیئت مدیره حسب مورد از دعوت مجمع عمومی خودداری نماید. در این صورت هر ذینفع می تواند از بازرس یا بازرسان شرکت بخواهد که به دعوت مجمع عمومی عادی برای انتخاب مدیری که سمت او بلاتصدی مانده اقدام کند و بازرس یا بازرسان مکلف به انجام چنین درخواستی می باشند.
- اخذ تضمین و وثیقه از مدیران شرکت سهامی
مدیران شرکت سهامی باید دارای تعداد سهامی که در اساسنامه مقرر گردیده است باشند و تعداد این سهام نباید از سهامی که برابر اساسنامه برای رای در مجامع عمومی لازم است کمتر باشد.
به علاوه ممکن است این سهام جهت تضمین و جبران خسارتی که از عملکرد مدیر یا مدیران به طور انفرادی و یا مشترکاَ به شرکت وارد شود اخذ گردد و سهام مزبور بانام بوده و قابل نقل و انتقال نیست و تا هنگامی که مدیری مفاصاحساب دوره مدیریت خود را از شرکت دریافت نکرده باشد در صندوق شرکت به عنوان وثیقه باقی خواهد ماند. و گاه مدیری در هنگام انتخاب دارای تعداد سهام لازم نباشد و در ظرف مدت یک ماه هم نتواند سهم مورد بحث را به صندوق شرکت بسپارد حق شرکت و عضویت ندارد و در صورتی که انتخاب شده باشد باید استعفاء نماید.
- نکات مهم در نحوه ی تنظیم صورتجلسات هیات مدیره
1- جلسات هیات مدیره با حضور بیش از نصف اعضای هیات مدیره رسمیت دارد .
2- تصمیمات آن ها نیز با اکثریت آرا حاضرین در جلسه اتخاذ می گردد مگر اینکه در اساسنامه اکثریت بیشتری مقرر شده باشد.
3- برای هر یک از جلسات هیات مدیره باید صورتجلسه ای تنظیم و لااقل به امضای اکثریت مدیران حاضر در جلسه برسد. ( ماده 123 ق. ت )
4- در صورت جلسات هیات مدیره نام مدیران حاضر و غایب قید می شود و خلاصه ای از مذاکرات و تصمیمات نیز با قید تاریخ منعکس می گردد.
5- ترتیب دعوت و تشکیل جلسات هیات مدیره را اساسنامه تعیین می کند.ولی در هرحال یک سوم اعضای هیات مدیره می توانند چنانچه ظرف یک ماه از جلسه قبلی هیات مدیره تشکیل نشده باشد راساَ از اعضاء برای تشکیل جلسه دعوت بعمل آور آورند.
6- چنانچه هر یک از مدیران با تمام یا بعضی از تصمیمات مندرج در صورتجلسه مخالف باشد نظر او باید در صورتجلسه قید شود.
آثار ثبت اختراع